چکیده هر تیپ شخصیتی برخاسته از فرهنگ مردمی در سیر زمان و متأثر از شرایط اجتماعی دچار تغییراتی می شود که او را نسبت به گونه ی اصلی متفاوت و گاه متضاد می سازد. دلقک نمایش های سنتی ایران، یعنی سیاهِ سیاه بازی و مبارک در خیم هشب بازی متأثر از گونه های تباری مانند دلقک های دربار، و میدانی، ویژگی طن زآفرینی و آگاه یبخشی داشت هاند؛ اما این تیپ شخصیتی در طول زمان دچار تغییراتی شده است که بررسی آن ن...

چکیده از همان آغاز تاریخ سینما، تئاتر یکی از اصلی ترین منابع اقتباس برای سینماگران بوده است و آثار بسیاری بر اساس نمایشنامه های مشهور بر پرده ی سینما تصویر شده اند، اما به دلیل تفاوت این دو رسانه ی هنری، در روند اقتباس از نمایشنامه برای فیلم تغییرات زیادی در آن صورت می پذیرد. این پژوهش که به روش توصیفی و تطبیقی صورت گرفته است، به بررسی تطبیقی عناصر نمایشی نمایشنامه ی مده آ اثر اوریپید و دو...

کتاب ها و رساله های بسیاری درباره ی فن نمایشنامه نویسی و تکنیک های مختلف نگارش نمایشنامه نگاشته شده و می شود. موضوع این تحقیق مربوط به یکی از این تکنیک ها است که به نظر نگارنده بسیار مهم بوده و در عین حال در میان نمایشنامه نویسان ایرانی چندان به آن توجه نشده است. زمان دراماتیک و تاثیر آن در ایجاد کنش نمایشی مسئله ایست که از زمان ارسطو - بعنوان اولین نظریه پرداز تاریخ تئاترکه ما می شناسیم- توجه ...

ویتگنشتاین نظریه ی بازی های زبانی را بر اساس فعالیت های روزانه ی مردم ارائه کرد و تام استوپارد در سال 1980، دو نمایشنامه ی هملت داگ، مکبث کاهوت را -که همراه با یکدیگر اجرا می شوند- بر پایه ی این نظریه نگاشت. وی در هملت داگ مخاطبان را در معرض زبانی جدید به نام داگ قرار می دهد که شامل واژه های انگلیسی است اما معانی این واژه ها کاملا متفاوت اند. در نمایشنامه ی نخست، زبان داگ بر اساس نظریه ی کارکرد...

چکیده: یکی از راه های شناخت ادبیات یک سرزمین، نقد محتوایی آثار ادبی آن سرزمین است. در رساله ی حاضر به نقد سیاسی- اجتماعی نمایشنامه های فارسی با تکیه بر نمایشنامه های غلامحسین ساعدی پرداخته ایم. ساعدی از بزرگ ترین نمایشنامه نویسان ایرانی است که با وجود غلبه ی درونمایه های روانکاوانه در آثارش، کوشیده است این درونمایه ها را برای بیان مسائل سیاسی- اجتماعی زمان خود به کار گیرد و از این جهت آثارش بی...

شرایط امکانی پیدایی «رمان» و «نمایشنامه» به‌عنوان دو قالب ادبی، محدود و موکول به شکل‌گیری سوژه مدرن است و از این‌رو این دو قالب ادبی برای جهان پیشامدرن، یکسره ناآشنا هستند. «تجدد ادبی» موجب شد تا در مضامین، قالب‌ها و کارکرد زبان و ادبیات فارسی تغییر رخ دهد و خصوصاً قالب‌‌های ادبی جدید به اموری آشنا برای مخاطب ایرانی بدل شود. این مقاله به چگونگی استقرار دو قالب ادبی رمان و نمایشنامه در میان مخاطب...